De Van Nelle-fabriek in Rotterdam, het Energiehuis in Dordrecht en de Meelfabriek in Leiden: stuk voor stuk aansprekende projecten die illustreren welk potentieel er schuil kan gaan in vervallend industrieel erfgoed. Op dinsdag 3 december organiseerde het Erfgoedhuis in samenwerking met de provincie Zuid-Holland de Studiemiddag Herbestemmen Industrieel Erfgoed, waarbij we keken naar de kansen en uitdagingen van herbestemmen aan de hand van twee specifieke initiatieven. Bekijk de presentaties terug via deze pagina.

Het Nederlandse Industrieel Erfgoed stond in 1996 – het Jaar van het Industrieel Erfgoed – voor het eerst in de schijnwerpers. Sindsdien is de belangstelling voor dit ruwe en stoere erfgoed enorm gegroeid. In de loop der jaren hebben tal van partijen er voor gezorgd dat karakteristieke industriële gebouwen op een creatieve en inspirerende wijze een succesvol tweede leven hebben gekregen.

Op de studiemiddag over Industrieel erfgoed op 3 december keken we naar de kansen en uitdagingen van herbestemmen, aan de hand van meerdere specifieke initiatieven. In de meeste gevallen zijn herbestemmingen moeizame (gebieds-) processen waarbij betrokkenen een lange adem moeten hebben. Het begint veelal met een (goed) idee van een gewenste herbestemming die andere partijen inspireert. Een herbestemming is altijd een gezamenlijk proces.

Tijdens de studiemiddag werd gekeken naar de kansen en uitdagingen van twee herbestemmingsinitiatieven die nog niet zijn afgerond, maar al wel in gang zijn gezet.

Bekijk de presentaties terug

Bekijk de presentaties hier terug (PDF opent in nieuwe tab):

• Guido de Jong: Welkom in de KW-haven
• Ton Vervoort: Herbestemmen industrieel erfgoed Zuid-Holland
• Aart Spoon: Herbestemming Cichoreifabriek Ceres te Ouddorp

Programma

• 12.30 – 13.15: Ontvangst met koffie/thee & indeling in groepen
• 13.15 – 14.00: Rondleiding over het terrein van de Wilhelminahaven door Guido de Jong e.a.
• 14.00 – 14.30: Terug naar de Kroepoekfabriek, warm drankje + verzamelen in de plenaire zaal
• 14.30 – 14.45: Welkomstwoord Marielle Hendriks, directeur Erfgoedhuis Zuid-Holland
• 14.45 – 15.15: Ton Vervoort, Aanjager Industrieel Erfgoed 
• 15.15 – 15.45: Aart Spoon: Ervaringen met Herbestemmen Industrieel Erfgoed (o.a. Cichoreifabriek Ouddorp, Meelfabriek Leiden)
• 15.45 – 16.15: Discussie en vragen
• 16.15 – 17.00: Drankje & Netwerken

Praktisch

• Datum: dinsdag 3 december
• Tijd: 13.00-17.00 uur (inloop vanaf 12.30 uur!)
• Locatie: De Kroepoekfabriek, Koningin Wilhelminahaven Zuidzijde 2a in Vlaardingen
• Voor wie: ambtenaren gebouwd erfgoed en ruimtelijke ordening, leden van erfgoedverenigingen, leden van gemeentelijke erfgoedcommissies en betrokkenen van industriële herbestemmingen.

Organisatie

De Studiemiddag is georganiseerd door Erfgoedhuis Zuid-Holland en de provincie Zuid-Holland.

Ab van der Wiel – de initiatiefnemer en inspirator van de herbestemming van de ‘De Meelfabriek’ in Leiden – had vandaag een extra reden voor een mooie dag. Naast het slaan van de eerste paal voor de parkeergarage door VNO-NCW voorzitter Hans de Boer, ontving hij uit handen van Restauratiefonds-directeur Kees-Jan Dosker het “Restauratiefonds compliment 2018”. Het Nationaal Restauratiefonds reikt deze prijs jaarlijks uit aan initiatiefrijke mensen, die een impactvolle bijdrage leveren aan het in stand houden van monumenten. Ab van der Wiel voldoet zeker aan deze criteria en ontving daarom vandaag deze prijs.

Geïnspireerd door een onverwachte kennismaking met het industrieel erfgoed in het Meatpacking district in Manhattan (New York) ruim 30 jaar geleden, kocht hij in 1998 de Meelfabriek. Uit de monumentale restanten van het industriële verleden wil hij daar zijn ‘Meelhattan’ laten verrijzen. Van der Wiel is de grondlegger van de herbestemming van de Meelfabriek en de herontwikkeling van het complete gebied. Hier wil hij zijn ‘stad van de toekomst’ ontwikkelen, waarbij ook veel geïnvesteerd wordt in duurzaamheid.

Hij zal niet stoppen voordat de realisatie hiervan een feit is. Het is zijn levenswerk geworden. Zijn flexibiliteit en doorzettingsvermogen zijn dan ook bijzonder groot. Zijn visie op de ontwikkeling van de Meelfabriek is zelfs van invloed geweest op de totstandkoming van de Restauratiefondplus-hypotheek in 2012. Deze laagrentende lening voor initiatiefnemers van grootschalige restauraties en herbestemmingen werd door het Restauratiefonds in opdracht van het ministerie van OCW ontwikkeld. Zij stelde hiervoor middelen beschikbaar. Inmiddels zijn hiermee al meer dan 100 monumentale projecten gefinancierd.  Alle reden voor het Restauratiefonds om de heer Van der Wiel vandaag te verrassen met het Restauratiefonds-compliment.

Tekst en beeld: Herbestemming.nu

De provincie Zuid-Holland heeft deze week o.a. twee belangrijke subsidieaanvragen voor monumentale restauraties gehonoreerd: één voor cichoreifabriek Ceres in Ouddorp (333.000 euro) en één voor de Waaiersluis (229.000 euro) in Gouda. De geldelijke steun is toegekend in het kader van de Subsidieregeling restauratie rijksmonumenten. Daarmee beoogt het provinciebestuur naast stimulering van blijvende investeringen werkgelegenheid en vakmanschap in de restauratiemarkt te bevorderen, evenals herbestemming van rijksmonumenten.

Waaiersluis
De werkzaamheden aan de Waaiersluis, in opdracht van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, zijn al begonnen. De eerste fase van de restauratie van deze belangrijke route voor de pleziervaart is in volle gang. Het karwei wordt naar verwachting in september 2019 afgerond.

Cichoreifabriek
De restauratie/herbestemming van de Cichoreifabriek, verzorgd door BPD Ontwikkeling/2D Vastgoed, bevindt zich nog in de vergunningsfase, maar het voornemen is de bierbrouwerij, proeflokaal, evenementenlocatie in juli/augustus volgend jaar te openen. De subsidieaanvragen voor beide projecten zijn verzorgd door Hylkema erfgoed (Utrecht). Lees hier meer over de plannen voor Cichoreifabriek Ceres.

Foto: de Waaiersluis in Gouda.
Tekst: www.monumentaal.com

Provincie Zuid-Holland nodigt startups uit om innovatieve oplossingen te ontwikkelen voor maatschappelijke uitdagingen die voortkomen uit de provinciale ambities. In het Startup in Residence programma krijgen startups trainingen en profesionele begeleiding van coaches en mentors, zodat zij hun ideeën kunnen doorontwikkelen tot een passende oplossing voor een maatschappelijk vraagstuk. Blijkt de oplossing succesvol dan wordt de Provincie Zuid-Holland launching customer!

Een mooie case binnen dit programma gaat over leegstaande monumenten in de provincie Zuid-Holland. Er zijn 673 monumenten, 15% van het totale monumenten bestand met een grote restauratiebehoefte of herbestemmingsvraagstuk. Welk innovatief concept biedt een oplossing voor de grote leegstand van monumentale panden? Heb jij de oplossing? Klik hier voor meer informatie.

Een oude kantoorkolos van de gemeente Den Haag krijgt mogelijk een nieuw leven dankzij studenten van de Haagse Hogeschool. Uit veertien ideeën koos een jury één idee dat in hun ogen levensvatbaar is: een combinatie van wonen en werken. Veertien groepen studenten mochten in het pand zelf hun ideeën spuien voor deskundigen uit de bouw en van de gemeente.